torsdag 26. november 2009

Epidemiar


Dei seinare åra har det vore og er framleis ei rekkje alvorlege epidemiar som trugar einskilde artar av tre. Dei alvorlegaste i Europa er Almesykja, Askeskotsykja, Phytoftera ramonum, barkebiller og P. syringae pv.aesculi eller blødande hestekastanjekreft på hestekastanje. I USA har ein svært alvorlege Phytoftera ramonum angrep på amerikansk eik og store angrep av Emerald Ash Borer.
Biletet viser ein ask som er råka av Askeskotsykje i Sandefjord.
Tre og sjukdomar lever i eit evig evolusjons kapplaup der sjukdomane utviklar stadig meir sofistikerte metodar å angripa trea på medan trea utviklar stadig betre forsvarsmekanismar.
Det er godt mogeleg at heile artar er slegne ut av ein sjukdom på eit tidspunkt men det er såvidt eg veit aldri vorte dokumentert.
Det som eg finn uroande no er mengda av slike "pandemiar" verkar å vera unormalt stor no. Berre hjå oss er Alm, Ask og Hestekastanje truga.
Eg undrast ein del på kva som kan vera bakgrunnen for dette, er det berre eit tilfelle eller kan det ha noko med tida me lever i å gjera.
Me veit at sjukdomar har lettare spel når organismane dei angrip er svekka - kan me menneske ha svekka trea så mykje at sjukdomane får overtaket? I tilfelle har me stelt oss svært dårleg.

Ingen kommentarer:

Legg inn en kommentar